Fiyat/Kazanç Oranı Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Hisse senedi analizlerinde en önemli oran şüphesiz fiyat/kazanç oranıdır. Uzun vadeli borsa yatırımı yapmak isteyen yatırımcıların en çok üzerinde durması gereken oran fiyat/kazanç oranıdır. Kısaca F/K oranı diye adlandılır.

Hesaplaması şirketin piyasa değerinin yıllık karına bölünmesi suretiyle bulunur:

 Piyasa Değeri
------------------    =    F/K oranı. 
 Yıllık Kar

Örneğin, Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (TOASO) yani Tofaş üzerinden şu anki verileri kullanarak hesaplarsak;

Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (TOASO) Piyasa Değeri: 10.990.000.000 TL.
                                                                  Yıllık Kar      : 947.052.000 TL.
                                                                   F/K Oranı:     11,60

TOASO'nun piyasa değerini bulurken şirtket sermayesi ile bir hisse senedinin Borsa İstanbul'da oluşan fiyatı çarpılır :

TOASO sermayesi : 500.000.000
TOASO hisse senedi fiyatı : 21,98
TOASO Piyasa Değeri . 500.000.000 x 21,98 = 10.990.000.000 TL.

Yıl içerisinde F/K oranı hesaplarken geriye dönük 4 çeyreğin karlarının toplamı yıllık kar olarak dikkate alınır.

Örneğin, TOASO'nun 2016 3. çeyrek itibarıyla F/K oranı hesaplarken;

Yıllık kar kalemi 2015 4. çeyrek + 2016 1. çeyrek + 2016 2. çeyrek + 2016 3. çeyrek karlarının toplamından oluşur.

Yıl sonunda hesaplanan F/K oranında ise yıllık kar önceki yıl karının dikkate alınması ile hesaplanır.

Örneğin 2016 yılı 4. çeyreğin finansalları açıklandıktan sonra TOASO'nun  F/K oranını hesaplarken 2016 1.çeyrek + 2016 2.çeyrek + 2016 3. çeyrek + 2016 4. çeyrek karlarının toplamını yani 2016 yılı karını dikkate alacaz.

F/K oranı ile analiz yaparken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus şirketin ilgili dönemde bir kerelik gerçekleşen bir işlemden dolayı ilgili dönem karının yüksek olması ve F/K oranının düşük olmasıdır. Söz konusu işlem finansal duran varlık satımı, maddi duran varlık satımı gibi faaliyet dışı bir işlemden gerçekleşebilir. Bahse konu şirketin F/K oranı oldukça düşük çıkabilecektir ama unutulmaması gereken nokta, bu oranın sadece geçici bir dönem ve istisnai bir durum olduğudur.

Hisse senedi seçimi yaparken F/K oranın olabildiğince düşük olması şirket için pozitif bir durumdur. F/K oranı ne kadar düşükse şirket için o kadar iyidir.
Sektör ortalaması önemli olmakla birlikte şuan ki piyasa verileri ışığında 10 dan küçük F/K oranlarına sahip şirketler yatırım yapılabilir olarak gözükmektedir.

F/K oranın hisse senedi seçiminde ve uzun vadeli yatırımda nasıl kullanılacağını ise gelecek yazılarımda detaylarıyla anlatacağım.